35 jaar geleden begon bij Opel het tijdperk van de katalysator. De Opel Ascona 1.8i was in 1985 de eerste Duitse auto met een katalysator die specifiek voor de Europese markt was ontwikkeld. Tot dan werden katalysatoren alleen aangepast voor export vanuit de Verenigde Staten.

Het politiekorps van Rijnland-Palts nam op 7 december 1984 de eerste Opel Ascona 1.8i met af fabriek een driewegkatalysator in ontvangst. In het daaropvolgende jaar werden ook andere Opel-modellen voorzien van een katalysator, van de Corsa via de Kadett en de Rekord tot en met de Monza en de Senator. Daarmee was Opel de eerste Europese autofabrikant die standaard driewegkatalysatoren aanbood.

Katalysatoren niet allemaal hetzelfde

De ingenieurs van Opel begrepen heel goed dat de Europese verkeersomstandigheden een specifieke technologie en kwaliteit vereisen – net als de carrosserie, wielophanging, motoren en remmen – en ontwikkelden een katalysator specifiek voor de Europese markt.

Bij Opel ging het echter om meer dan alleen het installeren van een katalysator in het uitlaatsysteem. Het verminderen van emissies door de toepassing van een katalysator bracht een gecompliceerde operatie aan de 'inwendige organen' van de auto met zich mee. De auto moest op tal van punten worden aangepast. Omdat bijvoorbeeld de katalysator veel hitte uitstraalt als die zijn bedrijfstemperatuur van 600 oC bereikt, was het noodzakelijk om warmtegevoelige componenten en de passagiersruimte door middel van reflecterende schilden tegen de hitte van de katalysator te beschermen.

Om de katalysator optimaal te laten functioneren, moest de auto ook voorzien worden van elektronische mengselbereiding en een groot aantal regelelementen. Zelfs de vulopening van de brandstoftank is opnieuw ontworpen om te voorkomen dat de tank per ongeluk gevuld werd met loodhoudende in plaats van loodvrije benzine.

Een miljard Duitse mark

Opel trok ruim 1 miljard Duitse mark (DM) uit en zette honderden ingenieurs in voor de ontwikkeling van katalysatoren voor milieuvriendelijkere auto's. Daarvan werd alleen al
100 miljoen DM uitgegeven aan nieuwe testopstellingen en testapparatuur voor hoge rijsnelheden en duurzaamheid.

Opel liet zelfs een dertien verdiepingen hoge 'soak tower' bouwen waarin meer dan 130 auto's tegelijk in een geïsoleerde omgeving konden worden voorbereid op de emissietest. De emissienorm schreef namelijk voor dat elke auto, voorafgaande aan de test, ten minste twaalf uur gestald moest worden in een omgeving met een temperatuur tussen de 20 en 25 oC.

Behalve auto's met een af fabriek gemonteerde driewegkatalysator bood Opel ook een retrofit-oplossing voor bestaande modellen. En behalve de ontwikkeling van nieuwe technologie ging Opel ook een stap verder op het gebied van public relations door consumenten actief te informeren over katalysatoren. Geïnteresseerden konden elke dag een paar uur lang een 'hotline' bellen om vragen te stellen aan de experts van Opel.

Vandaag de dag, 35 jaar na de introductie van de driewegkatalysator op de Ascona 1.8i, neemt Opel onveranderd zijn verantwoordelijkheid ten aanzien van het milieu. Na de Opel Ampera-e, de Grandland X Hybrid4 plug-in hybride en volledig elektrische Opel Corsa-e zijn onlangs ook de volledig nieuwe Mokka-e, Opel Vivaro-e en Zafira-e Life gepresenteerd, stuk voor stuk met 100% elektrische aandrijving voor lokaal emissievrije mobiliteit.

Opel zorgde in 1970 voor flink wat opschudding in de middenklasse. Behalve de Ascona die met rijplezier indruk maakte als sportieve tweedeurs, vierdeurs sedan en lifestyle stationwagen lanceerde Opel in dat jaar ook de Manta. Daarmee introduceerde Opel vijftig jaar geleden opnieuw een droomauto - slechts twee jaar na de iconische Opel GT in 1968 - die bovendien toegankelijk was voor een brede klantengroep dankzij de gedeelde techniek met de Ascona.

Net als de Opel GT maakten de Ascona en de Manta de oversteek naar de Verenigde Staten, waar de modellen een succesvolle internationale carrière beleefden. Vandaag de dag zijn de Ascona en Manta gewilde klassiekers met vaak een veel hogere waarde dan de nieuwprijs van destijds.

De vijftigste verjaardag van deze iconische Opel-modellen wordt dit jaar tijdens verschillende evenementen gevierd. Bijvoorbeeld tijdens de 'Bodensee Klassik' klassiekerrally (7-9 mei 2020), waar zes exemplaren van de eerste generatie Ascona (A) én zes stuks van de eerste generatie Manta (A) aan de start verschijnen. Op 28 juni wordt het jubileum groots aangepakt tijdens het 'Klassikertreffen' in Rüsselsheim met de aanwezigheid van circa honderd exemplaren van de Ascona A en Manta A. Hier worden circa 30.000 leden van verschillende Opel-clubs verwacht.

Een derde hoogtepunt is een bijeenkomst georganiseerd door Opel Manta-verzamelaar en -expert Manfred Henning, op exact dezelfde locatie als waar de Manta een halve eeuw geleden voor het eerste aan de pers gepresenteerd werd: het Timmendorfer Strand.

De Opel Ascona

Opel begon de jaren zeventig met een sterk modellenoffensief. Met de Ascona lanceerde het merk een twee- en vierdeurs sedan die tussen de Kadett B en Rekord C gepositioneerd werd. De Ascona was ook een trendsetter: de Caravan was de eerste compacte lifestyle stationwagen en daarmee zijn tijd ver vooruit.

De Opel Ascona werd uitgerust met onafhankelijke voorwielophanging met schroefveren en telescopische schokdempers. De stijve achteras had twee langsdragers en een Panhard-stang. De aandrijfkracht werd geleverd door een 1,6-liter viercilindermotor met 50 kW (68 pk) en een vermogen van 59 kW (80 pk) bij de S-versie. Net als bij de grotere viercilindermotor van de Opel Rekord, had de krachtbron van de Ascona een bovenliggende nokkenas. In maart 1972 introduceerde Opel een lager geprijsd instapmodel met een 1.2 OVH-motor met 44 kW (60 pk).

Een populaire variant van de Ascona was de Voyage. Deze tweedeurs stationwagen (Caravan) bood veel ruimte en was de ideale auto voor jonge gezinnen met een actieve levensstijl. Daarmee is de Ascona Voyage een voorloper van de populaire lifestyle estates van tegenwoordig. In de lente van 1971 werd het aanbod uitgebreid met de Ascona 1.9S en de Ascona SR. Laatstgenoemde had een 59 kW (80 pk) sterke 1.6-motor of 1.9- motor met 66 kW (90 pk). Tevens werden de krachtige motorvarianten voor het eerst aangeboden met een 3-traps automaat. De SR-uitvoering was ook beschikbaar voor de driedeurs Voyage.

De Opel Ascona was niet alleen een winnaar op het asfalt, maar ook op het onverhard. Walter Röhrl en co-piloot Jochen Berger wonnen met de tweedeurs Ascona SR het EK Rally in 1974. Het Opel Euro Händler Team won met een tot dusver ongeëvenaarde score van 120 punten. In 1975, kort voordat de Ascona werd vervangen door de tweede generatie (Ascona B), wonnen Röhrl en Berger het WK Rally – de eerste van Opel. In 1982 won Röhrl opnieuw het WK Rally, ditmaal met Christian Geistdörfer in een Ascona 400.

De Opel Manta

Met de Opel Manta, het sportieve zustermodel van de Ascona, betrad Opel de groeiende markt voor sportcoupés. Het chassis, de wielophanging en de aandrijflijnen van de Ascona en Manta waren identiek. Het embleem van de Manta in de vorm van een mantarog werd ontworpen op basis van foto's van zeebioloog Jacques Cousteau. Daarom werd de Opel Manta ook gepresenteerd op het Timmerdorfer Strand aan de Oostzee. Voor Opel was de Manta de eerste stap in een nieuwe richting. "In plaats van een oud model laten verdwijnen, voegen we vandaag een auto toe aan een serie, waarmee we voorzien in een nieuwe vraag vanuit de markt," was te lezen in het persbericht.

De Opel Manta was nieuw, elegant, sportief en bovendien goed getimed. Aantrekkelijke coupés waarin vier mensen konden zitten, waren destijds erg populair. In het eerste jaar verkocht Opel 56.200 stuks van de Manta A. Een nieuw lid in de motorenfamilie was de 1.6-motor met een vermogen van 50 kW (68 pk) en 59 kW (80 pk) bij de S-versie. De krachtigste motor die in de Opel Manta werd geleverd, was de viercilinder 1.9 S met 66 kW (90 pk) uit de Opel Rekord.

In 1972 werd een nieuwe instapversie met 60 pk sterke 1.2-motor gelanceerd, evenals een nieuwe luxevariant in de vorm van de Manta Berlinetta. De standaarduitrusting bestond uit een sportstuur, achterruitverwarming, halogeen koplampen, elektrische ruitenwissers en een vinyl dak. In de vijf jaar waarin de auto geproduceerd werd, kwamen er verschillende speciale uitvoeringen op de markt, waaronder de Holiday, Plus, Swinger en Summer Bazar, stuk voor stuk met een rijke uitrusting.

In 1974 volgde de Opel Manta GT/E met een 77 kW (105 pk) sterke 1,9-liter motor met Bosch L Jetronic brandstofinjectie. De trend van een matte in plaats van verchroomde afwerking zag je ook terug bij de Manta GT/E. Het laatste speciale model kwam in 1975 op de markt, kort voor het debuut van de Manta B. De GT/E 'Black Magic' was voorzien van zwarte lak met oranje strepen op de flanken.

In maart 1975 stond de teller op 691.438 geproduceerde stuks van de eerste generatie Opel Ascona, terwijl er toen 498.553 stuks van de Opel Manta A uit de fabriek waren gerold.