50 jaar Polo: van Audi-kloon tot compact icoon
- Gepubliceerd in Volkswagen
Al vijftig jaar bewijst de Volkswagen Polo dat compact en karaktervol prima samengaan. Van je eerste auto tot liefhebbersobject, van zuinig stadsmaatje tot onverwacht sportief – de Polo heeft vele kanten. Je ziet hem in elke straat, op elke oprit en in iedere parkeergarage. In deze serie zetten we de jarige Polo in de spotlights. We trappen af met de ontstaansgeschiedenis van de meest voorkomende auto in het Nederlandse wagenpark.
Wat begon als een Audi 50, groeide uit tot een van Volkswagens belangrijkste modellen: de Polo. Een slimme zet, die Volkswagen op de kaart zette in het compacte segment. Ook in ons land werd de Polo al snel een begrip als betaalbare, praktische auto die iedereen past.
De nieuwe standaard
Eind jaren zestig liep het succes van Volkswagens luchtgekoelde modellen terug, terwijl compacte voorwielaandrijvers zoals de Fiat 127, Renault 5 en Austin Mini oprukten. Volkswagen had nog altijd de Kever – een ontwerp uit de jaren dertig van Ferdinand Porsche – en de grotere Typ 3 en Typ 4, maar geen moderne voorwielaandrijvers. De oplossing kwam uit Ingolstadt, waar Volkswagen sinds 1964 eigenaar was van Auto Union. Dit bracht de nodige expertise in voorwielaandrijving mee. In 1969 volgde NSU, inclusief de kant-en-klare K70 die Volkswagen claimde en van zijn eigen badges voorzag. Het was de eerste Volkswagen met een watergekoelde motor en voorwielaandrijving, een concept dat later de standaard zou worden. De echte omslag kwam in 1973 met de Passat B1, gevolgd door de Golf en een nog compactere auto onder de Golf: de Polo, waarvoor Audi wederom de basis leverde.
Typ 86
Audi was eind 1972 gestart met de ontwikkeling van een voorwielaangedreven opvolger van de NSU Prinz. Ludwig Kraus, de man achter de Audi 80 en de iconische NSU Ro 80, leidde het project, terwijl Marcello Gandini van Bertone (die van de Lamborghini Countach en Miura) het design verzorgde. Hij gaf de Audi 50 een strakke, moderne uitstraling met een schuingeplaatste achterruit en een oplopende zijlijn; vierkante koplampen waren te duur en maakten plaats voor ronde exemplaren. Het eindresultaat was een 3,49 meter lange hatchback met een modern onderstel, schijfremmen vóór en een 1.1-liter motor met 50 of 60 pk. Op de Autosalon van Parijs in 1974 presenteerde Audi de 50 LS als compacte premium hatchback met een bijbehorende premium prijs. Die was zelfs vergelijkbaar met een Volkswagen Golf I met dezelfde motor. Volkswagen zag snel potentie in een goedkopere variant van de Audi 50. Rudolf Leiding, van 1971 tot 1975 Vorstandsvorsitzender der Volkswagenwerk AG, speelde daarbij een sleutelrol. Op de Autosalon van Genève in maart 1975 presenteerde Volkswagen de Polo, intern Typ 86 genoemd. Met een bescheiden 0,9-liter motor van 40 pk en trommelremmen rondom was de Polo duidelijk de budgetversie van de Audi 50. De eerste jaren was er maar één model leverbaar in twee uitvoeringen: de ultra-kale Polo N als instapper en de Polo L als iets luxere variant, herkenbaar aan een enkele sierlijst. Elke Polo was in vergelijking met zijn Audi-tweelingbroer kaal. De Polo N moest het zelfs zonder brandstofmeter doen en had enkel een waarschuwingslampje als het 36 litertankje leeg dreigde te raken. Luxe tapijt, een afsluitbare tankdop en chroomlijsten ontbraken eveneens. Maar dat was juist de gouden zet: de Polo sloeg door zijn no-nonsense-eenvoud veel beter aan bij het publiek.
De Volkswagen-kloon verscheen in opvallende, vrolijke tinten zoals Marinogelb, Florida Blau en Korallrot, die perfect pasten bij de kleurrijke jaren '70. De Audi 50 mocht dan het vertrekpunt zijn, hij werd uiteindelijk links en rechts ingehaald door zijn eigen stalgenoot. Terwijl de Polo doorstoomde, bleef de Audi 50 een nichemodel. Audi beëindigde na zo'n 181.000 exemplaren in juli 1978 de productie. Het merk besloot zich exclusief op grotere, luxere modellen te gaan richten. Pas in 1999 keerde Audi terug in het compacte segment met de aluminium A2. De Polo daarentegen groeide uit tot een vaste waarde in het gamma van Volkswagen.
Polo-met-kont
De sedanversie van de Polo verscheen in 1977 als Derby en was technisch nauw verwant aan de Audi 50. Met zijn conventionele kofferbak wist hij in Duitsland redelijk wat kopers te overtuigen, maar in Nederland viel de Polo-met-kont nauwelijks in de smaak en was hij zeldzamer dan een olifant op naaldhakken in de Kalverstraat. We gaven de voorkeur aan hatchbacks vanwege hun praktische bruikbaarheid en flexibele laadruimte. Een compacte sedan had hier simpelweg minder aantrekkingskracht, terwijl in die Heimat sedans traditioneel als volwassen en stabiel golden. De Polo I kreeg in 1979 een facelift, net als de Derby. Met dikkere bumpers en een vernieuwde grille ging de Polo de jaren tachtig in, tot in 1981 de volledig nieuwe Typ 86C verscheen. De naam Derby verdween uiteindelijk, waarna latere sedanversies als Polo Classic door het leven gingen.
Blijvend icoon
Volkswagen produceerde tussen 1975 en 1981 meer dan een half miljoen exemplaren van de eerste generatie Polo. Maar weinig exemplaren overleefden; de Polo I stond niet bepaald bekend om zijn roestbestendigheid. Latere generaties hadden dat probleem niet meer, waardoor de Polo uitgroeide tot een betrouwbare en duurzame keuze. De eerste Polo groeide uit tot een van de succesvolste compacte auto's van zijn tijd. Het model belichaamde Volkswagens visie op een toegankelijke, betrouwbare en praktische auto in de compacte klasse. De Polo begon als een compacte stadsauto en groeide per generatie gestaag mee met de tijd. De huidige Polo is zelfs groter dan de Golf I – een treffend bewijs van vijftig jaar evolutie. Niet alleen in formaat, maar ook in technologie heeft de Polo grote stappen gezet. Waar de eerste generatie uitblonk in eenvoud en betrouwbaarheid, biedt de nieuwste Polo geavanceerde rijhulpsystemen, uitgebreide connectiviteitsopties en een veiligheidsniveau dat ooit was voorbehouden aan veel grotere modellen.
De Polo I is Volkswagens beste copy-paste ooit. Wat als een slimme herinterpretatie van de Audi 50 begon, groeide in zes generaties uit tot een internationale bestseller met meer dan 20 miljoen verkochte exemplaren. De start was bescheiden, maar de impact was groot.
Het Opel Test Center is begonnen als een 2,6 km2 groot privéterrein met diverse testbanen met uiteenlopende typen wegdek. Het centrum ten zuidoosten van Frankfurt is in de afgelopen decennia meermaals gemoderniseerd en uitgebreid – tot in totaal 90 kilometer aan testfaciliteiten - en biedt alle mogelijkheden om in slechts 24 weken een levensduur van vijftien jaar/200.000 km te simuleren. Medewerkers van het Opel Test Center werken in drie ploegen, zeven dagen per week. De testrijders leggen elke dag gezamenlijk 40.000 kilometer af en verslijten zo’n vijfhonderd banden per maand.
Opel startte in 2013 met de grootste uitbreiding van het testcentrum ooit. De komende jaren worden extra testbanen gerealiseerd, evenals nieuwe testfaciliteiten voor autonome rijsystemen en toekomstige emissiemetingen. Het aantal werknemers in het ultramoderne Opel Test Center in Dudenhofen zal uiteindelijk toenemen tot zevenhonderd. Het jubileum wordt op 10 september gevierd met een open dag; liefhebbers en geïnteresseerden kunnen dan een exclusief kijkje achter de schermen krijgen. Opel verwacht zo’n 20.000 bezoekers
“De legendarische tweedeurs ŠKODA 1000 MBX vormt met zijn vrije vormgeving de kroon op het succes van de eerste Tsjechische auto die op grote schaal geproduceerd werd: de vierdeurs ŠKODA 1000 MB,” aldus Andrea Frydlová, hoofd van het ŠKODA Museum. “Daarmee is het model een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van ŠKODA. De productieaantallen in Mladá Boleslav namen gaandeweg de jaren ’60 aanzienlijk toe. Veel vooruitstrevende technologieën die in productie werden genomen, sloegen aan, waaronder de productie van onder hoge druk gegoten cilinderblokken, versnellingsbakhuizen en krukassen.”
De MBX was gebaseerd op het vierdeurs ŠKODA 1000 MB productiemodel, dat vertrouwde op een moderne monocoque carrosseriestructuur en een motor die achter de achteras was gemonteerd. ŠKODA bouwde begin jaren ‘60 voor de productie van de ŠKODA 1000 MB een compleet nieuwe fabriek in de directe nabijheid van de bestaande productiefaciliteit in Mladá Boleslav. De nieuwe fabriek bestond uit moderne faciliteiten met meer dan veertig productiehallen en diverse andere gebouwen op een oppervlakte van 80 hectare.
De historie van de tweedeurs MBX gaat terug naar 1960, toen de twee prototypen van de ŠKODA 990 Tudor werden gebouwd. De speciale carrosserie - met duidelijk naar binnen toe lopende C-stijlen die opgingen in de panoramische achterruit en de twee portieren met ramen zonder raamstijlen - werd ontworpen in de Kvasiny-fabriek. Het koetswerk behield de genereuze ruimte van de oorspronkelijke sedan, met een verbeterd (uit)zicht. 
Niet alleen konden de bestuurder en voorpassagier hun portierramen omlaag draaien, ook de achterpassagiers hadden de mogelijkheid smalle ruitjes achterin te openen. Bovendien konden de driehoekige C-stijl ruitjes naar buiten worden geklapt voor extra ventilatie.
De ŠKODA 1000 MBX De Luxe werd op 10 maart 1966 op de Autosalon van Genève voor het eerst aan het publiek gepresenteerd. Het model verraste de bezoekers met zijn originele vormen. Het tweedeursmodel wekte door de grote glasoppervlakken de indruk geen B-stijl te hebben. Die B-stijl eindigde in het midden van de carrosserie onder de raamlijn, waarbij het smallere bovenste deel samen met de ramen naar beneden gedraaid kon worden. Op dat moment profiteerden de inzittenden van een fantastisch zicht naar buiten en een buitengewoon gevoel van ruimte.
De ŠKODA 1000 MB en de tweedeurs MBX vestigden nieuwe standaards dankzij de innovatieve motor en aandrijftechnologie. Op het gebied van motorenproductie was ŠKODA de eerste Europese fabrikant ooit die gegoten aluminium gebruikte voor de productie van het cilinderblok. Ook de viertraps versnellingsbak werd volgens datzelfde procedé geconstrueerd. Daarmee gaf ŠKODA een vervolg aan het proces dat in 1922 oorspronkelijk werd geïnitieerd door de Tsjechische engineer Josef Polák, met aanzienlijk kortere productietijden als belangrijkste voordeel.
De ŠKODA 1000 MBX werd aangedreven door een viercilinder benzinemotor met een inhoud van 988 cm3 en een vermogen van 38 kW/52 pk bij 5.000 tpm. Met een leeggewicht van 815 kg en een laadvermogen van 375 kg bereikte de auto een topsnelheid van 127 km/u. Het brandstofverbruik lag tussen 7,8 en 8,0 liter benzine op 100 km. Het model was standaard voorzien van twee Jikov carburateurs; een motor met een enkele carburateur werd slechts in een paar gevallen gemonteerd. De tijdsintensieve assemblage van de ŠKODA 1000 MBX, die vele manuren vergde, startte in oktober 1966 in het stand-alone deel van de Mladá Boleslav-fabriek, zodat de hoofdproductielijn geen vertraging opliep. De laatste twaalf MBX-modellen van de in totaal 1.403 exemplaren van de 1-liter-versie rolden begin 1968 van de productielijn.
In november 1967 werd het modelaanbod van het merk uitgebreid met de sportieve 1100 MBX De Luxe. Het motorvermogen bleef onaangetast bij een cilinderinhoud van 1.107 cm3, maar het voordeel was dat het koppel steeg van 75,5 naar 81,4 Newtonmeter. Andere verbeteringen waren een krachtigere oliepomp en een efficiëntere koeling. Van deze sterkere versie werden tot 1969 1.114 exemplaren gebouwd, waarmee het totale aantal tweedeurs MBX-versies uitkwam op 2.517. 
Ondanks het relatief lage productievolume vergeleken met het 1000 MB serieproductiemodel (443.156 auto’s) gaf deze uitvoering de populariteit van het merk ŠKODA in tal van veeleisende buitenlandse markten een aanzienlijke ‘boost’. De legendarische Coupé ŠKODA 110 R (1970-1980) gaf een passend vervolg aan het succes van de aantrekkelijke tweedeurs MBX-versie, gevolgd door de Garde- en Rapid-modellen.
Van het Ministerie van I&M kwam deze mededeling: 'Het Ministerie voor I&M neemt het door de RDW gecoördineerde voorstel voor de implementatie EU APK-richtlijn (2014/45/EU) over, inclusief het FEHAC-voorstel voor de APK-vrijstelling van voertuigen ouder dan 50 jaar. Op aandringen van de FEHAC blijft het huidige 2-jaars regime voor voertuigen ouder dan 30 jaar in stand, dit voldoet in praktijk prima.'
De 911 Targa kan niet in een hokje worden geplaatst; hij koppelt de voordelen van het open rijden aan het comfort van een gesloten auto. De geschiedenis van de Targa begint al in 1961 in Zuffenhausen. Dat jaar ontvangt de designer Ferdinand Alexander ‘Butzi ‘ Porsche de opdracht om een open versie te ontwerpen van de nieuwe 901 - later omgedoopt in 911 - die in ontwikkeling is. Porsche is er veel aan gelegen om een open versie op de markt te brengen. Ongeveer een vijfde deel van de 356-clientèle kiest voor een dakloos exemplaar; de cabriolet is met name in Amerika populair. Omdat de Amerikaanse veiligheidsvoorschriften een cabrioletversie na een offensief van veiligheidsgoeroe Ralph Nader lijken te gaan torpederen, ontwikkelt Butzi als een van de eersten ter wereld een slim en innovatief concept: een targa met rolbeugel en een afneembaar vouwdak. De auto is afgeleid van de 911 Coupé en voldoet aan de grote vraag naar een open variant van de ‘Elfer’.
Uniek stijlkenmerk
De Targa is de star of the show tijdens de IAA in september 1965; het eerste exemplaar van de ‘Sicherheits-Cabriolets’ loopt pas in december 1966 van de band en staat vanaf 1967 in de showroom. Het vouwdak van aluminium en kunstleder is makkelijk uitneembaar en voorin de kofferruimte op te bergen. De kunststof achterruit is volledig los te ritsen om het cabrioletgevoel nog dichter te benaderen. 
Opnieuw ingegeven door de Amerikaanse regelgeving ontwikkelt Porsche in 1968 een achterruit van veiligheidsglas; in eerste instantie als optie maar vanaf 1969 is deze verwarmbare ruit standaard uitrusting. 
Ronduit spectaculair
Ronduit spectaculair is de 911 Turbo Targa die Porsche in het modeljaar 1986 introduceert. Van deze topversie met z’n 3,3-liter turbomotor met 300 pk produceert Porsche tot 1989 slechts 298 exemplaren. Ondanks het feit dat Porsche in 1982 een cabriolet in productie heeft genomen, blijft een groot deel van de klanten het Targa-concept trouw, hoewel dat aantal slinkt ten faveure van de cabriolet. Toch kiest 29,2 procent van de 196.932 kopers van het G-model nog voor de Targa (57.349 stuks).
Laatste luchtgekoelde Targa
De allerlaatste luchtgekoelde Targa met de karakteristieke targa-beugel en een klassiek opvouwbaar dak dat voorin is weg te bergen, loopt in 1993 van de band. 
Laatste luchtgekoelde serie
Het nieuwe concept komt met name het geluidsniveau in het interieur ten goede. Tot 1997 bouwt Porsche 4.583 exemplaren van de 993 Targa. Het is de laatste luchtgekoelde serie die in Zuffenhausen van de band loopt.
Hierdoor ontstaat een opening van 0,45 m² boven het passagierscompartiment. De 996 Targa is de eerste Porsche 911 met een achterruit die open is te klappen zodat de bagageruimte achterin goed toegankelijk is. Het is een idee dat Butzi Porsche dertig jaar eerder heeft bedacht, toen is afgeserveerd, maar nu wordt gehonoreerd. Het Targa-gamma blijft beperkt tot achterwielaangedreven modellen.
Hoogste designonderscheiding
De facelift van de 997 Targa in 2008 brengt twee nieuwe krachtbronnen met directe brandstofinjectie met zich mee. Ze verbeteren de prestaties en beperken het brandstofverbruik van het nieuwe model. Nieuw is ook de snelschakelende Porsche-Doppelkupplung (PDK). Deze versnellingsbak met dubbele koppeling vervangt de optionele Tiptronic S-transmissie; in de nieuwe 911 Targa vervangt het elektronisch gestuurde Porsche Traction Management (PTM) de vierwielaandrijving met visco-lamellenkoppeling.
991 Targa: innovatieve daktechniek
Maar anders dan het dak van de klassieke Targa modellen is het dak nu met een knopdruk te openen. Het dakpaneel glijdt dan volledig automatisch achter de achterzittingen weg. Porsche levert de nieuwe 991 Targa – net als z’n voorganger 997– in twee uitvoeringen en uitsluitend met vierwielaandrijving. De 911 Targa 4 heeft een 3,4-liter zescilinder boxermotor met 350 pk; de topuitvoering Targa 4S heeft een 3,8-liter motor met 400 pk.
Witte muizen
Oorsprong
De eerste schetsen
‘Het is geen coupé en het is geen cabriolet. En er is ook nog eens geen naam voor’. Bij een voorpremière van het nieuwe concept in 1964 is niet elke dealer enthousiast over de verkoopkansen. Harald Wagner, Porsche-verkoopleider voor de Duitse markt, bedenkt de naam Targa tijdens een brainstormsessie. Nadat vele circuits als naam voorbij zijn gekomen - Sebring, Daytona, Le Mans en Monza vallen af – blijft de naam Targa zonder Florio hangen. Zowel de naam als het concept blijken een schot in de roos te zijn.
Prominente Targa-rijder: stripheld Rik Ringers
