Het coronavirus houdt een groot deel van onze maatschappij volledig in haar greep. Weliswaar zijn er inmiddels versoepelingen, maar de gevolgen van het coronavirus zijn overal goed merkbaar. Elke ondernemer wordt in meer of mindere mate getroffen door de coronacrisis. Ook de autobranche komt er niet ongeschonden vanaf.

Veel ondernemers komen door het coronavirus in de problemen. Gesloten contracten kunnen daardoor soms niet worden nagekomen. De vraag die dan aan mij als advocaat gesteld wordt, is of het coronavirus een legitieme grond is om te stellen dat een overeenkomst in zo'n geval niet nagekomen hoeft te worden. Een eenduidig antwoord op die vraag is moeilijk te geven. Het antwoord ligt nogal genuanceerd.

Vrijwel niemand heeft deze coronacrisis aan zien komen. Veel ondernemers nemen daarom het standpunt is dat hier sprake is van "overmacht". Ik zal ook niet ontkennen dat geen enkele ondernemer op dit virus zit te wachten en ook geen enkele ondernemer hier schuld aan heeft, maar voordat in juridische zin sprake is van "overmacht" moet wel een behoorlijke horde worden genomen. Vanuit juridisch perspectief is namelijk slechts sprake van overmacht als de onmogelijkheid om een verplichting uit een overeenkomst na te komen niet aan de partij die niet kan nakomen "toerekenbaar" is.

Of dat het geval is, wordt in bepaalde gevallen in de wet geregeld en soms wordt die verdeling gemaakt in een contract, bijvoorbeeld in algemene voorwaarden. Veelal doet zo'n situatie zich niet voor. Met name niet bij een virus waarmee wij ons nu pas voor het eerst geconfronteerd zien. Wat dan overblijft is toerekening op grond van wat wij juristen noemen "verkeersopvattingen".

Het gaat dan in feite om de vraag of het volgens onze maatschappelijke opvattingen zo is dat de risico's van het coronavirus wel of niet voor rekening van de partij komen die zijn verplichtingen niet kan nakomen. Of dat het geval is, zal door de rechter bepaald moeten worden en is ook weer afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Al met al is dus niet met zekerheid te zeggen of een ondernemer een beroep op overmacht kan doen, en dat zal de tijd moeten leren.

Iets waar andere ondernemers ook een beroep op doen, is het juridische leerstuk van "onvoorziene omstandigheden". Op basis van de wet kun je namelijk aan de rechter vragen een overeenkomst te wijzigen als een bij het sluiten van de overeenkomst niet voorziene gebeurtenis daartoe aanleiding geeft. Dat veel partijen bij een contract het coronavirus en haar gevolgen niet hebben "voorzien" valt in de meeste gevallen niet te ontkennen. Sterker nog, tot voor kort wisten de meeste mensen helemaal niet van het bestaan van dit virus en was het voor mensen geen gevaar. Maar het enkele feit dat dit virus en haar gevolgen voor contractpartijen "onvoorzienbaar" waren, brengt nog niet mee dat een geslaagd beroep op dit juridische leerstuk van "onvoorziene omstandigheden" kan worden gedaan. Of dat het geval is, is namelijk ook afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

Slechts wanneer een situatie gezien de wederzijdse belangen zo onredelijk is dat één van de beide partijen niet kan verlangen dat de andere partij zijn verplichtingen nakomt, zal mogelijk een beroep op dit leerstuk gedaan kunnen worden. Ik merk daarbij op dat de lat bij dit leerstuk zeer hoog ligt en een geslaagd beroep op dit leerstuk eerder uitzondering is dan regel. Ik acht een beroep op dit leerstuk op voorhand dus niet volstrekt kansloos, maar het is ook zeer zeker geen gelopen koers.

Al met al brengt het coronavirus veel ondernemers dus in de problemen. Desondanks geldt als uitgangspunt wel dat contracten nagekomen moeten worden. Een beroep op één van de hiervoor genoemde leerstukken zou daar mogelijk verandering in kunnen brengen, maar als ondernemers mij die vraag voorleggen, geef ik wel aan dat hier kritisch naar gekeken moet worden. Of er een geslaagd beroep op één van deze leerstukken gedaan kan worden is namelijk afhankelijk van concrete omstandigheden van het geval en op voorhand is daar met zekerheid niks over te zeggen. Dat zal de tijd moeten leren.

Tjerk Binnema is advocaat te Leeuwarden en autoliefhebber! Hij combineert zijn passie voor het recht met zijn passie voor auto's als vaste columnist.
Heeft u een juridische vraag?
Neem dan vrijblijvend contact op met het Advocatenkantoor Binnema Advocatuur te Leeuwarden
en bel 058-2030193 of stuur een e-mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.  

Kijk voor meer informatie op:
www.binnema-advocatuur.nl 

De Renault organisatie neemt maatregelen om de verspreiding van het Coronavirus zo veel mogelijk te beperken.

Daarbij worden de ontwikkelingen rond het Coronavirus nauwlettend in de gaten gehouden en landelijke RIVM en GGD richtlijnen nadrukkelijk opgevolgd. De gezondheid van onze bezoekers en onze medewerkers staat vanzelfsprekend hierbij op de eerste plaats.

Naast maatregelen op het gebied van hygiëne, extra schoonmaakbeurten en intensieve aandacht voor oppervlakken die veel worden aangeraakt, zoals de deurklinken en het pinapparaat worden bovendien onderstaande maatregelen genomen:

*Het tijdelijk niet meer schudden van handen.
*Het houden van minimaal 1,5 meter afstand met gesprekspartners.
*Het strikt opvolgen van alle protocollen omtrent handen wassen.
*Het gebruik van zeep, desinfecterende middelen en papieren doeken voor eenmalig gebruik.
*Medewerkers met (milde) klachten mogen niet werken of werken vanuit huis.
*Het uitvoeren van extra schoonmaakrondes in de high-touch-gebieden.
*Om het aantal personen in de vestigingen te beperken, gelieve niet wachten op onderhoud.
*Het niet meer aannemen van contant geld. Wij verzoeken klanten te betalen met een pinpas.
*Klanten die hoesten of verkouden zijn, verzoeken wij om de afspraak te verzetten.
*Indien nodig kan het afleveren van een nieuwe auto kosteloos op locatie (thuis) geschieden. Neem hiervoor contact op met de Renault-dealer.

Bovenstaande maatregelen zijn voor ieders gezondheid. We gaan hier zeer serieus mee om en hopen dat iedereen medewerking verleent om deze maatregelen in acht te nemen.

Mazda Motor Corporation wil graag zijn diepste medeleven uitspreken voor al degenen die lijden of hebben geleden onder de uitbraak van het coronavirus en betuigt zijn oprechte deelneming aan families die het hardst zijn getroffen.

In reactie op de wereldwijde verspreiding van het coronavirus COVID-19 hebben veel landen hun maatregelen op het gebied van preventie aanzienlijk uitgebreid, waaronder bijvoorbeeld de invoering van een uitgaansverbod, sluiting van detailhandels en beperkingen van bedrijfsactiviteiten. Als gevolg hiervan heeft Mazda besloten om de productie in zijn fabrieken aan te passen vanwege de vertraging bij de levering van onderdelen, de dalende verkopen in overzeese markten en de onzekerheid over toekomstige verkopen.

Mazda zal de productie gedurende 13 dagen opschorten en in de fabrieken in Hiroshima en Hofu slechts acht dagen met een dagploeg werken in de periode van 28 maart tot en met 30 april. Mazda is voornemens een deel van de oorspronkelijk voor deze periode geplande productie over te hevelen naar het tweede kwartaal van het nieuwe boekjaar, dat begint op 1 april en eindigt in maart 2021, of later, afhankelijk van hoe de situatie zich ontwikkelt. Gedurende deze periode zullen alle administratieve handelingen op de gebruikelijke wijze doorgang blijven vinden.

Van de overzeese productiefaciliteiten zal Mazda de Mexico Vehicle Operation, de vestiging in Mexico, vanaf 25 maart ongeveer 10 dagen stilleggen en AutoAlliance (Thailand) Co., Ltd., de locatie in Thailand, voor een soortgelijke periode vanaf 30 maart.

Waar mogelijk worden alle verkoopactiviteiten voortgezet, waaronder in Japan en China. Voor andere regio's, waaronder Europa, worden er passende maatregelen genomen die het lokale beleid respecteren om de verspreiding van het virus te voorkomen dan wel te beperken. Mazda zal er alles aan doen om de impact op de verkoop- en serviceactiviteiten voor zijn klanten te minimaliseren. Daarnaast blijft Mazda werken aan het minimaliseren van de impact van het virus op zijn (lokale) zakenpartners, waar de onderneming altijd op heeft kunnen vertrouwen.

Mazda geeft de hoogste prioriteit aan de gezondheid en veiligheid van gemeenschappen, klanten en werknemers en zal doorgaan met het nemen van maatregelen voor infectiepreventie, zoals telewerken en sterilisatie bij faciliteiten van Mazda en bij zijn dealers.